AI & privacy: Zo zet je AI veilig en slim in

AI is hot, maar zodra het over privacy gaat, schiet half zakelijk Nederland in de stress. “Wat gebeurt er met mijn data als ik iets in ChatGPT zet? Zit straks mijn hele strategie in een trainingsset?”

Rustig. Ja, er zijn risico’s. Maar nee, het is geen datalek bij elke prompt. In dit blog zetten we de feiten, fabels en vooral praktische oplossingen voor je op een rij. Zodat jij AI slim, veilig en vol zelfvertrouwen inzet. Met controle over je data, niet met je hoofd in het zand.

Wat gebeurt er echt met je data?

De grootste zorg bij het gebruik van tools als ChatGPT, Gemini of Claude is dat alles wat je invoert terechtkomt in het grote AI-archief. En ja, bij gratis of Plus-accounts van ChatGPT wordt je input standaard gebruikt om het model slimmer te maken. Maar dat betekent niet dat OpenAI je complete CRM-systeem doorspit. Je input wordt in stukjes verwerkt, geanonimiseerd en alleen bij voldoende volume meegenomen in de trainingsset.

Gebruik je een zakelijk account zoals ChatGPT Team, Enterprise of werk je via de API? Dan blijft jouw data gewoon van jou. Inmiddels is dat ook de norm: tools als Google Gemini en Anthropic’s Claude bieden zakelijke versies aan met heldere privacyvoorwaarden.

Wil je zeker zijn van je zaak? Check altijd de instellingen. Of kies voor AI-oplossingen die je volledig zelf kunt hosten.

Tip! Ook binnen het gratis en Pro-abonnement van ChatGPT kun je kiezen of jouw input gebruikt wordt voor trainingsdoeleinden. Ga naar Instellingen > Gegevensbeheer > Het model verbeteren voor iedereen > Schakel het uit.

Werken met AI zonder persoonsgegevens? Kan gewoon!

Wil je AI inzetten binnen je organisatie? Dan begint het bij slim nadenken over welke data je echt nodig hebt. Vaak denken bedrijven dat gevoelige informatie onmisbaar is, maar voor de meeste toepassingen kom je met generieke of geanonimiseerde data prima uit.

Denk aan supportvragen categoriseren, of een interne chatbot die zoekt in je kennisbank. Geen NAW-gegevens, geen e-mailadressen, geen gedoe.

Hoe minder data, hoe minder risico. Door vanaf de start te kiezen voor anonieme of samengevatte informatie, houd je grip op je proces én blijft je project wendbaar.

Welke data gebruik je eigenlijk?

Alles begint bij de vraag: wat wil je bereiken, en welke data is daarvoor echt nodig?

Veel bedrijven verzamelen uit reflex meer data dan nodig is. Terwijl je vaak uitstekend kunt werken met anonieme of geaggregeerde gegevens. Moet je toch persoonsgegevens verwerken? Dan kun je ze meestal anonimiseren zonder in te leveren op functionaliteit.

Slimme keuzes aan de voorkant besparen je later bergen werk én zorgen.

De rol van wetgeving: AVG en de AI Act

AI werkt dus met data. En zodra je met data werkt, gelden er spelregels. Die spelregels zijn niet nieuw: de AVG bepaalt al jaren dat je persoonsgegevens alleen mag verzamelen en verwerken als daar een goede reden voor is. De AI Act bouwt hierop voort en legt extra regels op voor hoe AI-systemen omgaan met data en beslissingen nemen.

Goed om te weten: niet alle data valt onder de AVG. Alleen informatie die direct te herleiden is naar een persoon, zoals een e-mailadres of telefoonnummer, valt eronder. Werk je met bedrijfsinformatie of geanonimiseerde gegevens? Dan zit je meestal goed.

Heb je wél persoonsgegevens nodig, bijvoorbeeld voor gepersonaliseerde communicatie? Dan moet je zorgen voor:

• Minimalisatie van data

• Transparantie richting gebruikers

• Veilige opslag en verwerking

• Menselijke controle bij belangrijke AI-beslissingen

De AI Act verdeelt AI-systemen in risicocategorieën. Generatieve AI zoals ChatGPT valt onder beperkt risico. Dat betekent dat je transparant moet zijn: gebruikers moeten weten dat ze met AI praten. Bouw je AI die bijvoorbeeld sollicitanten selecteert of medische diagnoses stelt? Dan gelden strengere eisen zoals risicoanalyses, documentatie en verplichte menselijke controle.

Kortom: werk je slim en bewust, dan val je met de meeste zakelijke AI-toepassingen gewoon onder de categorie "beperkt risico".

ChatGPT en andere tools: hoe zit het nou met jouw data?

We hebben het al even genoemd, maar nog even kort en concreet:

• Bij gratis en Plus-accounts van ChatGPT wordt je input standaard gebruikt om het model te verbeteren, tenzij je dit handmatig uitzet.

• Bij zakelijke abonnementen zoals Team en Enterprise blijft je data privé en wordt die niet gebruikt voor training.

• Ook bij Gemini, Claude en andere grote partijen zie je zakelijke pakketten opkomen met strenge privacyvoorwaarden.

Twijfel je? Check altijd de instellingen en de kleine lettertjes voordat je gevoelige informatie invoert.

Zelf controle houden: host je eigen data of modellen

Wil je maximale grip op je data en AI? Dan kun je kiezen om je eigen vector database te hosten, waarin je alleen de data opslaat die jouw AI echt nodig heeft. Zo doen wij dat ook in onze Sterce AI-applicaties.

Je kunt zelfs je eigen taalmodel (LLM) draaien, los van publieke AI-tools. Dat hoeft niet in de cloud: dit kan gewoon op je eigen server of binnen je bedrijfsnetwerk. Dit geldt niet alleen voor tekstmodellen, maar ook voor spraaktoepassingen zoals Whisper, of het bouwen van AI-flows met meerdere assistenten. Alles in eigen beheer, zonder dat je data buiten je organisatie komt.

Werk je met gevoelige bedrijfsinformatie of wil je AI volledig op maat inzetten? Dan is dit niet alleen veiliger, maar ook een slimme en toekomstbestendige keuze.

Tip! Heb je een eigen AI-database opgebouwd? Koppel deze dan via een API aan je customGPT’s. Zo hoef je je kennisbank niet telkens opnieuw op te bouwen en kun je dezelfde basisdata gebruiken in meerdere toepassingen.

Zo gebruik je AI wél veilig

Het komt neer op bewuste keuzes. Je hoeft niet te stoppen met AI, maar je moet wel weten wat je doet. Gebruik je geen persoonsgegevens? Dan hoef je je minder zorgen te maken. Werk je met gevoelige informatie? Dan is het tijd om scherp te zijn op toolkeuze, instellingen en hostingopties.

Door slimme keuzes te maken, kun je AI veilig en effectief inzetten binnen je organisatie. Ook wij kunnen je helpen met het implementeren van slimme AI-oplossingen, volledig in lijn met de wet én jouw strategie. Meer weten? Neem dan contact op met Bas!